Zawód sprzedawcy pozostaje jednym z najbardziej perspektywicznych w Polsce. W 2024 roku w 15 z 16 województw sprzedawcy i kasjerzy będą należeć do deficytowych kandydatów na rynku pracy. Wysokie zapotrzebowanie na rynku pracy dotyczy także przedstawicieli handlowych oraz kierowników sprzedaży. Stanowiska często można zdobyć od ręki, jednak coraz więcej pracodawców stawia na wykwalifikowaną kadrę z wykształceniem branżowym / technicznym. Dlaczego warto zdobyć wykształcenie handlowe oraz gdzie można znaleźć pracę po szkole średniej handlowej?
Co musisz wiedzieć o kwalifikacjach zawodowych sprzedawcy
Sprzedawca to jeden z zawodów, na które jest ogromne zapotrzebowanie na rynku pracy. Jednocześnie jest to profesja, której można nauczyć się w szkole branżowej i technikach handlowych. W Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, prowadzonej przez resort pracy, sprzedawca (kod zawodu: 522301):
-
-
Sprzedaje produkty oferowane w punktach sprzedaży drobnodetalicznej (w kioskach i na targowiskach), detalicznej (sklepach, hipermarketach) oraz hurtowej (w hurtowniach); obsługuje nabywców bezpośrednio (w handlu metodą tradycyjną) lub pośrednio (w handlu metodą samoobsługową i preselekcji).
-
Osoby po szkole branżowej II stopnia albo technikum mogą uzyskać tytuł zawodowy technika handlowca, który obecnie staje się często furtką do perspektywicznych stanowisk w handlu i obsłudze klienta. Kandydat posiada kwalifikacje HAN.01. oraz HAN.02., które są gwarancją, że ma kompetencje w zakresie prowadzenia sprzedaży oraz wykonywania czynności związanych z organizacją sprzedaży. Udokumentowane wykształcenie to zarazem sygnał dla pracodawcy, że kandydat jest bardzo dobrze przygotowny do pracy, może podjąć ją od razu bez dodatkowych szkoleń, a także wiąże swoją przyszłość z obszarem sprzedaży.
Co potrafi wykwalifikowany technik handlowy? Zgodnie z rozporządzeniem MEN z dn. 16 maja 2019 r. (Dz.U. 2019 poz. 991):
-
Kwalifikacja HAN.01. Prowadzenie sprzedaży:
-
wykonywanie prac związanych z obsługą klientów oraz realizacją transakcji kupna i sprzedaży;
-
przyjmowanie dostaw oraz przygotowywania towarów do sprzedaży.
-
Kwalifikacja HAN.02. Prowadzenie działań handlowych:
-
planowanie działań sprzedażowych i monitorowanie ich efektów,
-
organizowanie i prowadzenie działań handlowych,
-
aktywna komunikacja z klientem biznesowym.
Jak zostać wykwalifikowanym technikiem sprzedaży?
Najprostszym sposobem na zdobycie tych kwalifikacji i stanie się kompetentnym pracownikiem sprzedaży, dbającym o rozwój kariery, jest wybranie szkoły o profilu handlowym – czyli szkoły branżowej albo technikum. Zapotrzebowanie na dobrych sprzedawców jest ogromne, w związku z czym przybywa także szkół z ofertą edukacyjną dotyczącą obszaru handlu. Warto wybrać szkołę, która nie tylko daje podstawy teoretyczne, ale kładzie należyty nacisk na zajęcia praktyczne. Kolejnym ważnym aspektem jest to, czy szkoła wspiera rozwój nie tylko kwalifikacji miękkich, ciągle uważanych za najważniejsze w pracy z klientem, ale też niezwykle istotnych na współczesnym rynku pracy kompetencji cyfrowych.
W trakcie nauki kandydat na technika handlowca uczy się między innymi jak:
-
rejestrować sprzedaż w kasie fiskalnej,
-
wystawiać faktury kupna-sprzedaży,
-
profesjonalnie obługiwać klienta indywidualnego i biznesowego,
-
rozmieszczać towary wg typu asortymentu w przestrzeni sklepu,
-
sporządzać wywieszki cenowe i odpowiednio umieszczać je na towarach,
-
pobierać towary z magazynu,
-
prowadzić inwentaryzację i wystawiać dokumenty inwentaryzacyjne,
-
dokonywać wyboru dostawcy artykułów spośród ofert handlowych hurtowni.
Okres nauki kończy się egzaminem, po którym absolwent odbiera dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Sam egzamin państwowy ma część praktyczną i teoretyczną.
W jakich zawodach można pracować po szkole handlowej?
Osoby z kwalifikacją zawodową sprzedawcy (absolwenci szkół branżowych I stopnia) oraz technicy handlowi (absolwenci szkół branżowych II stopnia i technikum) najczęściej swoją pierwszą pracę wykonują na stanowiskach związanych z bezpośrednią obsługą klienta indywidualnego w sklepach, kioskach i innych punktach handlowych. Może to być posada kasjera, sprzedawcy, młodszego pracownika ds. obsługi klienta, asystenta sprzedaży, sprzedawcy – juniora. Pracę w tych zawodach stosunkowo łatwo zdobyć, a najnowsza prognoza luki kadrowej w Polsce – Barometr Zawodów – potwierdza, że zapotrzebowanie na kasjerów i sprzedawców będzie wysokie także w 2024 roku.
Osoby dbające o rozwój zawodowy i mające kwalifikacje zawodowe potwierdzone wykształceniem kierunkowym najczęściej szybko awansują na wyższe stanowiska, w których ich zadaniem jest już nie tylko obsługa klientów, ale także zarządzanie młodszymi sprzedawcami, dbanie o ekspozycję zgodnie ze standardami firmy, czuwanie nad stanami magazynowymi czy prowadzenie inwentaryzacji. Są to zadania, jakie wykonuje się najczęściej na stanowiskach starszych sprzedawców, koordynatorów ds. sprzedaży, kierowników zmiany, zastępców kierowników sklepu.
Pracownicy, którzy wyróżniają się umiejętnościami sprzedażowymi i doskonałą organizacją, a także dokształcające się i monitorujące rynek, mają szansę na awans na stanowiska kierownicze w handlu. W ich zakresie obowiązków leży między innymi organizowanie pracy w sklepie, prowadzenie rozliczeń z kontrahentami, wystawianie faktur i innych dokumentów kupna-sprzedaży, rozliczanie się z urzędami, opracowanie i wdrażanie strategii marketingowych, przygotowywanie i rozliczanie planów sprzedażowych, monitorowanie działań konkurencji, prowadzenie negocjacji biznesowych.
Praca dla osoby z kwalifikacjami sprzedażowymi czeka nie tylko w sklepach, supermarketach i innych stacjonarnych punktach sprzedaży. Coraz więcej czynności związanych z handlem ma charakter zdalny. Całkowicie zdalnie bądź hybrydowo pracują handlowcy, a także pracownicy telefonicznej obsługi klienta. Praca w trybie home office czeka również na osoby obsługujące sklepy internetowe. Także w tych zawodach, w których pracownik nie ma bezpośredniego kontaktu z klientem, kwalifikacje zawodowe z obszaru sprzedaży mogą być niezwykle przydatne. Organizowanie pracy, generowanie dokumentów i faktur w programach rozliczeniowych, obsługa klienta zgodnie z najwyższymi standardami – to umiejętności uniwersalne dla dziedziny sprzedaży, jakie nabywa każdy absolwent szkoły handlowej.
Gdzie znajdą pracę wykwalifikowani sprzedawcy i technicy handlowi w 2024 roku?
-
Sprzedawcy
Sprzedawcy i kasjerzy, zgodnie z prognozą zapotrzebowania kadrowego Barometr Zawodów, to zawód deficytowy w 15 z 16 województw – łącznie w 94 powiatach i miastach powiatowych w całej Polsce. Największe szanse na zdobycie pracy jako sprzedawca i kasjer w 2024 roku są w: Siedlcach, powiatach siedleckim, otwockim, sochaczewskim i stargardzkim. Deficyt chętnych do pracy widoczny ma być także m.in. w powiatach pruszkowskim nowodworskim, legionowskim, w Poznaniu i powiecie poznańskim, w Białej Podlasce, Gdańsku, Gorzowie Wielkopolskim, Tarnowie czy Opolu.
-
Kierownicy sprzedaży
W bieżącym roku nie powinno zabraknąć także perspektyw zawodowych dla osób celujących w stanowisko kierownika sprzedaży. W tej profesji notuje się w znacznym stopniu równowagę w popycie i podaży na rynku pracy, niemniej w 10 powiatach widoczny będzie deficyt kandydatów – wejherowskim, starogardzkim, stargardzkim, słubickim, sulęcińskim, świebodzińskim, grójeckim, otwockim, kępińskim i krapkowickim.
-
Handlowcy
Stałe zapotrzebowanie na pracowników dotyczyć ma w 2024 roku także zawodu przedstawiciela handlowego. W tym przypadku największe szanse na pracę kandydaci będą mieć w powiatach: kartuskim, starogardzkim, sulęcińskim, poznańskim, lwóweckim, krapkowickim, okulskim, piaseczyńskim, parczewskim, kraśnickim, krasnostawskim, tarnobrzeskim, dębickim, a także w miastach Tarnobrzegu i Poznaniu.
-
Pracownicy sprzedaży internetowej
Osoby obsługujące sklepy internetowe zatrudniane są w całej Polsce. Również w 2024 roku nie zabraknie ofert pracy na to stanowisko. Co więcej, jest to praca bardzo często wykonywana zdalnie, w związku z czym chętni do pracy mogą wybierać spośród ofert pracodawców działających w całym kraju. Zgodnie z Barometrem Zawodów w bieżącym roku najwięcej ogłoszeń o pracę dotyczących pracownika sprzedaży online dostępnych będzie w: Siedlcach i powiecie siedleckim, Koszalinie i powiecie koszalińskim, Radomiu i powiecie radomskim, Rzeszowie i powiecie rzeszowskim, powiatach łańcuckim, dębickim, tarnogórskim, kępińskim, strzelińskim i gnieźnieńskim.
AI a zawód sprzedawcy – szansa na rozwój
Szybki rozwój sztucznej inteligencji nie stanowi zagrożenia dla zawodów sprzedawcy czy handlowca. Wiele badań potwierdza, że klienci wciąż wolą mieć bezpośredni kontakt ze sprzedacą zamiast zdawać się na zalecenia chociażby wirtualnych asystentów czy chatboty. Błyskawiczny rozwój nowych technologii zmienia jednak branżę sprzedażową – ualtwia pracę i stwarza nowe możliwości prowadzenia działalności. Digitalizacja dokumentów kupna-sprzedaży, wirtualne kasy fiskalne, oprogramowanie służące do zarządzania procesami magazynowymi i logistycznymi, narzędzia analityczne, IP targeting, SEO/SEM czy social media marketing – to tylko kilka zagadnień, które powinien znać wykwalifikowany pracownik handlu. Zdobycie kwalifikacji zawodowych sprzedawcy i tytułu technika handlowca może być doskonałym początkiem kariery w dynamicznie zmieniającym się świecie sprzedaży.